Tag Archief van: Amsterdam
De auto van Poppentheater Cassiopeia
Op de terugweg van een voorstelling in Amsterdam gaf de auto, kort na het passeren van de Zeeburgertunnel, ineens een foutmelding. Defecte inspuiting of zoiets. In het dashboard verscheen stop, een auto met bliksemschichtjes eronder en het reparatiesymbool, een tang. Ook begon de auto zich een beetje merkwaardig te gedragen. Help! Wat nu? Doorrijden naar huis of toch stoppen?
Mijn ingeving was zo snel mogelijk van de snelweg af. Ik nam de eerste afslag en kwam zo op een parkeerterrein van sportvelden terecht. Daar kon ik in alle rust de ANWB bellen en stond ik in ieder geval veilig. De ANWB constateerde dat de Wegenwacht toch echt noodzakelijk was. Gelukkig was het mooi weer, het zonnetje scheen en op het parkeerterrein is het een komen en gaan van auto’s van ouders die kinderen komen brengen of komen halen. Een enkele ouder parkeerde de auto om naar een wedstrijd te gaan kijken.
Op het parkeerterrein geldt betaald parkeren. 10 cent per uur. Alleen op zon- en feestdagen niet. Niemand, maar dan ook helemaal niemand betaalde aan de automaat. Ik ook niet. Maar ik heb autopech. Na ongeveer een uurtje wachten kwam de man van de Wegenwacht. Die startte de motor en luisterde. Hij hoorde een van de vier cilinders niet. Keek of de zekeringen nog wel goed waren en las toen met een tablet de auto uit. Hier kon hij zien dat een van de inspuitkoppen niet meer meedeed waardoor de cilinder niet meer meedoet. Repareren kon hij het niet. Er moet teveel van de motor los worden gemaakt om erbij te kunnen.
De Wegenwachtman belt een bergingsbedrijf. De auto moet naar de garage gebracht worden. Zelf rijden is niet verstandig omdat de motor nu in onbalans is en het de motor verder kan beschadigen. De Wegenwacht ging verder. Weer een poosje wachten. De auto werd netjes op de truck van Bergnet geladen en zetten we koers naar de garage.
Daar aangekomen ging ik snel kijken of er nog iemand aanwezig was. Hoera! Dat was het geval. De autoverkoper waar ik ooit mijn eerste Kangoo bij heb gekocht was er nog en van hem kreeg ik nadat ik had uitgelegd dat ik de volgende dag een voorstelling moest spelen snel een leenauto mee. Een Trafic. Die is een stuk groter dan mijn eigen auto maar, alle spullen pasten erin en ik kon de volgende dag de voorstelling gaan doen.
Nu is het afwachten wat er mis is met auto en wat de kosten van reparatie zullen zijn. Leuk is wel dat ik nu even kennis heb kunnen maken met het grotere broertje van mijn auto. Ook al heeft de Trafic meer ruimte en zit je hoger op de weg, zal mijn volgende auto toch de nieuwste versie van de Kangoo worden.
Tot 2020 was het de gewoonte om tijdens de voorjaarsvakantie een aantal voorstellingen te spelen gedurende de vakantie. Het zijn altijd leuke voorstellingen omdat dan veel grootouders met hun kleinkinderen een voorstelling komen bekijken. Er wordt tijdens deze vakantie heel wat af gelogeerd.
Ik organiseerde er zelf een en had optredens bij Theater de Tuin in Leusden. De gezondheidscrisis die in 2020 begon zette er een grote streep door.
Inmiddels is er bij Theater de Tuin een andere wind gaan waaien. Er is een nieuwe bestuur gekomen en nieuwe theaterprogrammeur. De afspraken die het nieuwe bestuur met mij wilde maken, waren zo ongunstig voor mijn poppentheater dat daar een voorstelling spelen bijna onmogelijk is. Hierdoor is de samenwerking met Theater de Tuin, waar ik in 2011 met veel plezier werd binnengehaald, verbroken.
Bij Natuurboerderij de Brinkhorst is het spelen van een voorstelling ook nog niet mogelijk. Als alles straks weer min of meer normaal wordt, hoop ik dat het in seizoen 2022/2023 weer wel mogelijk zal zijn.
De Hallen in Amsterdam
De enige voorstelling die ik speel in het openbaar met de voorjaarsvakantie is die op woensdag 23 februari om 15.00 uur bij De Hallen in Amsterdam.
De Hallen zijn te vinden aan het Bellamyplein. Het is natuurlijk wel de vakantie van regio Noord. Regio Midden en Zuid hebben een weekje later vakantie.
Neemt niet weg dat je mij privé een voorstelling kunt laten spelen. Klik hier voor een aanvraag.
In het begin van mijn poppenspel carrière wilde ik niets van Jan Klaassen en Katrijn weten. Groot geworden met de verhalen van Camilla Koevoets van Poppentheater Toermalijn, wilde ik ook graag in die lijn mijn verhalen gaan vertellen. Sprookjesachtige verhalen. Sprookjesachtig omdat het verhaal ook zich in de huidige tijd kan afspelen zonder allerlei sprookjesfiguren als heksen, trollen, tovenaars, koningen en prinsessen die gered moeten worden door een knappe prins.
Toch ook overeenkomsten?
Het grappige is wel dat in mijn sprookjesachtige verhalen wel allerlei elementen zitten die ook voor komen bij het Jan Klaassenspel. Verstoppen, iets niet goed verstaan, achtervolgingen en natuurlijk reacties uitlokken bij het publiek. Het gevaar bij sprookjesachtig spel dat je figuren out of character kunnen raken. Een pop valt dan eigenlijk even uit zijn rol om iets te zeggen wat niet in lijn is met het verhaal. Met andere woorden de pop zegt iets wat hij eigenlijk niet kan weten.
De verschillen
Bij het Jan Klaassenspel heb je dat niet. Dat komt omdat Jan Klaassen en Katrijn zich in de huidige tijd afspeelt. In de tegenwoordige tijd en niet in een denkbeeldige tijd zoals bij sprookjesachtig wel het geval is. Daarom leent het Jan Klaassenspel zich bij uitstek voor commentaar op de situatie die zich op dat moment afspeelt. Je kunt gebruik maken van de actualiteit. Iets dat bij een sprookjesachtig spel is uitgesloten. Doe je het wel dan verliest je voorstelling aan geloofwaardigheid.
Nog een verschil tussen beide vormen is dat Jan Klaassen een uitvergroting is van de werkelijkheid, de realiteit. De bewegingen zijn extreem groot en bijna overdreven. Het is een soort van slapstick. Op de andere manier spelen kan veel verfijnder bijna poëtisch. Sprookjesachtig kan subtieler. Jan Klaassen is meer van dik hout zaagt men planken.
Waarom nu ineens wel Jan Klaassen?
Waarom heb ik dan toch het Jan Klaassenspel omarmt en moest ik bijna 30 jaar geleden niets van weten? In de loop der jaren verdiep je je natuurlijk in het vak waar je zoveel plezier aan beleefd. Maar ik was wars van veel Jan Klaassenspelers die met de figuur een soort moraalridder gaan uithangen. Het traditionele spel is anders. Dat is hard, rauw en zelfs gewelddadig. Echter het spel herbergt een bepaalde symboliek. Daar houd ik van. Het eerste barstje in Jan Klaassen is niet leuk kwam toen ik op het festival in Meppel Wim Kerkhove het traditionele spel zag spelen. Hij was toen nog de poppenkastspeler van de Dam in Amsterdam.
Traditie moet behouden blijven
Hij begon de Jan Klaassenacademie om de traditie van het Jan Klaassenspel in ere te houden en niet verloren te laten gaan. Veel poppenspelers, jonge poppenspelers, spelen niet meer in een kast zoals Jan Klaassen eigenlijk vereist. Ik hoorde veel enthousiaste verhalen over de academie en ben hem gaan volgen nadat ik op de Dam ook de Italiaanse en Engelse versie had gezien. De academie heb ik gevolgd bij Egon Adel de huidige speler van de poppenkast op de Dam.
Ook ik wil de traditie voortzetten. Het is tenslotte cultureel erfgoed geworden. Maar ik geef er wel mijn eigen draai aan.Want het spel is wel heel traditioneel, is stereotiep en rolbevestigend. Echter dat kun je heel makkelijk doorbreken en aanpassen aan de huidige beeld van de samenleving. Dat is ook de kracht van het Jan Klaassenspel. Bovendien vanwege het traditionele karakter kun je hier natuurlijk leuk mee spelen. Waardoor je publiek er zich bewust van wordt. Een spiegel voorhouden is wat je doet. Net als een aantal cabaretiers tegenwoordig doen. 
Op 16 mei was het zover. Op de dag dat Ajax gehuldigd werd vanwege de landstitel had ik mijn eindpresentatie van mijn Jan Klaassenspel. Een variant op Jan Klaassen en de baby. Al de 7 cursisten moesten een stukje spelen in de poppenkast. De poppenkast van de Dam wel te verstaan. Welke poppenspeler wil dat nou niet? Eerst kwam Luc, een Belg, met zijn verhaal over de verjaardag van Katrijn. Daarna kwam Dennis met zijn variant op Jan Klaassen en de baby. Toen was Mieke aan de beurt met Jan Klaassen en de huisbaas die verdacht veel weg had van de prins met de enorme bril.
Toen was ik aan de beurt met mijn variant op Jan Klaassen en de baby, waarin Don Juan het aan stok krijgt met Jantje het zoontje van Jan en Katrijn. Na mij kwam Jannie met Katrijn gaat op zangles bij mevrouw Koolmees. Daar weer na was Jacqueline met Jan Klaassen en de rat en de hekkensluiter was Lucienne met Jan Klaassen en de boef/ afwasmachine.
Een aantal had ook familie meegenomen en naast Egon Adel, de huidige poppenspeler van de Dam in Amsterdam, was ook zijn voorganger Wim Kerkhove aanwezig. De cursuslocatie, het Torpedotheater, heeft Wim samen met een vriend gemaakt en ingericht. Toen heette het nog Pantijn.
Iedereen vond mijn stukje heel erg leuk en goed. Egon is helemaal weg van mijn Jan Klaassenpop en Wim Kerkhove was ook zeer complimenteus. Na afloop gingen alle nieuwe Jan Klaassens met Egon samen op de foto en zongen ze nog een loflied op de cursusleider.
Nu worden we losgelaten om overal Jan Klaassen en Katrijn met hun verhalen te gaan laten zien.
De Jan Klaassen Academie is een aanrader!
Ben je je poppenkast aan het inladen na het optreden in Blaricum, een meisje vierde haar 3e verjaardag, staat er opeens een oudere heer aan de overkant op de stoep. Kennelijk had mijn auto zijn aandacht getrokken. Het blijkt Vincent Brugman te zijn. De jongste zoon van Bert Brugman. De Bert Brugman van het Nederlands Marionettentheater.
Regio
Hij vroeg me of ik uit de regio kwam. Regio het Gooi is niet echt regio Eemland. Ik vertelde hem dat ik uit Amersfoort kwam. Oh, ken je dan Camilla Koevoets? Natuurlijk ken ik die. Zij heeft ooit gewerkt bij Bert Brugman als assistente en heeft ook samen met Vincent en de rest van het gezin Brugman opgetreden. Ik vertelde hem dat zij mijn grote voorbeeld is geweest. Dat vond hij zichtbaar leuk. Hij wilde natuurlijk ook weten of de naam Bert Brugman mij iets zei. Ik vertelde hem over Dappere Dodo. Het eerste kindertelevisieprogramma op de Nederlandse televisie. Het programma zelf heb ik nooit gezien. Het was al van de buis voordat ik geboren werd.
Eerste kindertelevisieprogramma
Vincent Brugman vertelde mij dat zijn vader en moeder ooit begin jaren 50 naar Eindhoven (Philips) zijn geweest en nauw betrokken waren bij de eerste experimentele televisie-uitzendingen. Dat ze voordat ze naar Blaricum verhuisden in Amsterdam op zolder een theatertje hadden gehad. Dat familielid Mariska nu weer in Amsterdam een theater heeft op haar zolder. In 2023 bestaat het theater 100 jaar.
Bespeelmechaniek
Waar Bert Brugman nog meer beroemd mee is geworden is het mechaniek waarmee hij zijn poppen bespeelde. Met dat mechaniek kan je een pop laten praten (zijn mond kan open en dicht) en je kunt hem natuurgetrouw laten bewegen met zijn hoofd. Als ik me niet vergis heeft hij er toen zelfs patent op gekregen. Jim Henson heeft later de techniek van Bert Brugman gekocht.
Het was jammer dat er straffe koude wind stond ik had graag nog wat nader kennis willen maken.
De Jan Klaassen academie, waar ik in het vorige bericht over sprak, begint een maandje later. Het komt omdat er eind vorig jaar bij de cursusleider is ingebroken en brand gesticht. Hierdoor moest hij hals over kop nieuwe woonruimte zien te vinden en moet de schade aan zijn woonboot weer worden hersteld.
Het geeft mij mooi de gelegenheid om goed voorbereid aan dit hele traject te beginnen.
Komende week is het zover. Dan start de Jan Klaassen Academie weer. Na het zien van een aantal poppenspelers die het Jan Klaassenspel spelen. Heb ik besloten me ook in dit genre te gaan bekwamen. Zeker na het zien van een Pulcinella speler uit Italië en de Punch and Judy speler uit Engeland, tijdens het festival ter ere van 125 jaar Poppenkast op de Dam, was ik om. Dat zijn de tegenhangers van Jan Klaassen. Toch lijken de verhaaltjes die gespeeld worden zeer sterk op elkaar.
Het echte Jan Klaassenspel is toch heel anders dan het Jan Klaassen en Katrijn wat de meesten van ons kennen. Jan Klaassen met een moralistische, educatieve boodschap. Het Jan Klaassenspel zoals dat op de Dam in Amsterdam te zien is, is toch van een heel ander kaliber. Dat is eigenlijk ook niet bedoeld voor kinderen.
Het echt Jan Klaassenspel
Het spel zoals het zien is op de Dam kent een aantal vaste verhaallijnen en vaste figuren. Zo is er de huisbaas, de baby (van Jan en Katrijn), de generaal, de beul van Haarlem, de Duivel en de Dood van Pierlala. Een aantal van deze figuren komen ook voor in de Italiaanse en Engelse versie. Ook heeft Jan een vast attribuut bij zich en dat is de klapstok (slapstick). Hiermee slaat hij iedereen knock-out.
De cursus
De cursus bestaat uit een aantal bijeenkomsten en heel veel zelfstudie. De boeken die je moet lezen gaan vooral over de ontstaansgeschiedenis van de volkspoppenspel. Over Jan en al zijn soortgenoten in Europa. Daarnaast moet je je eigen Jan en Katrijn maken. Zoals je op de foto kan zien heb ik ze al. Maar ze zijn wat aan de kleine kant. Dan zijn ze op afstand wat moeilijker te zien. Hier komen dus nieuwe voor in de plaats. Ook lijkt mijn Jan wat meer op de Duitse Kasparl. De cursus wordt gegeven door de huidige poppenkastspeler van de Dam, Egon Adel. Die het op zijn beurt weer heeft geleerd van Wim Kerkhove. De vorige speler van de Dam.
Trucs en techniek
Een van de redenen waarom ik me ook ga verdiepen in deze vorm van poppenspel is omdat ik nu al veel van de techniek en trucs die het Jan Klaassenspel kent al gebruik. Daarom kan het geen kwaad om er nog een aantal bij te leren en verder te perfectioneren. Dan kan ik het straks ook bij mijn andere voorstellingen bewuster inzetten. Het het is ook de bedoeling om straks een Jan Klaassenspel op het repertoire te hebben. Het maken van een eigen Jan Klaassenscene is ook opgenomen in de Academie.
Dan te bedenken dat ik vroeger het Jan Klaassenspel niks vond. Maar dan bedoel ik die moralistische, educatieve variant, die kinderen wel even bij zal brengen hoe iets wel of niet moet. Wim Kerkhove heb ik ooit zien spelen op het festival in Meppel en ik heb een ochtend les van hem gehad tijdens mijn studie aan de Poppentheaterwerkplaats in Amstelveen bij Amstelveens Poppentheater.
Direct naar
Mogelijkheden
Ook interessant
Waarom Cassiopeia?
Schitterend spel
Een echte poppenkast
Op jouw locatie
Gecertificeerd
Onvergetelijk plezier
Voor jong en oud
Poppentheater Cassiopeia
Marcel Oudenbroek
Het Hallehuis 69
3823 VH Amersfoort
T 033 465 72 06
M 06 20 26 94 61
info@
poppentheatercassiopeia.nl
