Komende week is het zover. Dan start de Jan Klaassen Academie weer. Na het zien van een aantal poppenspelers die het Jan Klaassenspel spelen. Heb ik besloten me ook in dit genre te gaan bekwamen. Zeker na het zien van een Pulcinella speler uit Italië en de Punch and Judy speler uit Engeland, tijdens het festival ter ere van 125 jaar Poppenkast op de Dam, was ik om. Dat zijn de tegenhangers van Jan Klaassen. Toch lijken de verhaaltjes die gespeeld worden zeer sterk op elkaar.
Het echte Jan Klaassenspel is toch heel anders dan het Jan Klaassen en Katrijn wat de meesten van ons kennen. Jan Klaassen met een moralistische, educatieve boodschap. Het Jan Klaassenspel zoals dat op de Dam in Amsterdam te zien is, is toch van een heel ander kaliber. Dat is eigenlijk ook niet bedoeld voor kinderen.
Het echt Jan Klaassenspel
Het spel zoals het zien is op de Dam kent een aantal vaste verhaallijnen en vaste figuren. Zo is er de huisbaas, de baby (van Jan en Katrijn), de generaal, de beul van Haarlem, de Duivel en de Dood van Pierlala. Een aantal van deze figuren komen ook voor in de Italiaanse en Engelse versie. Ook heeft Jan een vast attribuut bij zich en dat is de klapstok (slapstick). Hiermee slaat hij iedereen knock-out.
De cursus
De cursus bestaat uit een aantal bijeenkomsten en heel veel zelfstudie. De boeken die je moet lezen gaan vooral over de ontstaansgeschiedenis van de volkspoppenspel. Over Jan en al zijn soortgenoten in Europa. Daarnaast moet je je eigen Jan en Katrijn maken. Zoals je op de foto kan zien heb ik ze al. Maar ze zijn wat aan de kleine kant. Dan zijn ze op afstand wat moeilijker te zien. Hier komen dus nieuwe voor in de plaats. Ook lijkt mijn Jan wat meer op de Duitse Kasparl. De cursus wordt gegeven door de huidige poppenkastspeler van de Dam, Egon Adel. Die het op zijn beurt weer heeft geleerd van Wim Kerkhove. De vorige speler van de Dam.
Trucs en techniek
Een van de redenen waarom ik me ook ga verdiepen in deze vorm van poppenspel is omdat ik nu al veel van de techniek en trucs die het Jan Klaassenspel kent al gebruik. Daarom kan het geen kwaad om er nog een aantal bij te leren en verder te perfectioneren. Dan kan ik het straks ook bij mijn andere voorstellingen bewuster inzetten. Het het is ook de bedoeling om straks een Jan Klaassenspel op het repertoire te hebben. Het maken van een eigen Jan Klaassenscene is ook opgenomen in de Academie.
Dan te bedenken dat ik vroeger het Jan Klaassenspel niks vond. Maar dan bedoel ik die moralistische, educatieve variant, die kinderen wel even bij zal brengen hoe iets wel of niet moet. Wim Kerkhove heb ik ooit zien spelen op het festival in Meppel en ik heb een ochtend les van hem gehad tijdens mijn studie aan de Poppentheaterwerkplaats in Amstelveen bij Amstelveens Poppentheater.
