Tag Archief van: Katrijn

De repetities van Jan Klaassen en de Huisbaas zijn in volle gang.  De tekst die ik een aantal maanden geleden heb bedacht, komt nu leuk tot zijn recht. Het grappige is dat de tekst die je van te voren hebt bedacht soms toch niet lekker bekt en dus moet veranderen.  Tijdens het repeteren ontstaan er ook nog steeds nieuwe zinnen en ideeën. Dingen waar je als je het schrijft niet op komt.

Voorbeeld

Ik zal een voorbeeld geven. Op een gegeven moment zegt de huisbaas dat hij de huur verhoogd naar 1000 Euro per maand. (50 Euro was tot dan toe de huurprijs). Jan Klaassen is het er natuurlijk niet mee eens. De huisbaas, die Pieter Pecunia heet, zegt dat in het huurcontract staat dat hij de huur zomaar mag verhogen als hij er zin in heeft. En hij heeft er ineens heel veel zin in. Dat stond nog niet in de allereerste versie.

Nog een voorbeeld. In de eerste versie eist de duivel van de huisbaas 50% van de winst en zijn ziel. Dat heb ik toch veranderd. Het is nu zo dat de duivel 50% van de winst eist of de ziel van de huisbaas. In het eerste geval moet de huisbaas altijd mee naar de hel. In het tweede geval is er de schijn dat de huisbaas niet mee hoeft als hij winst maakt. Dan trekt de duivel de huisbaas eerder over de streep om zaken met hem te doen.  Maar het is de duivel en of die zich iets aantrekt van gemaakte afspraken.

Andere dingen

Tijdens een repetitieproces loop je ook nog tegen tal van andere zaken aan waar je bij het schrijven van het verhaal nog niet aan gedacht had. Je houdt er bij het schrijven wel al rekening mee maar, soms blijkt de praktijk toch anders dan hoe je het in theorie had bedacht. Bijvoorbeeld op welke hand moet de pop zodat het spel vlot door kan blijven gaan. Dan blijkt ineens een pop op de andere hand praktischer te zijn voor een sneller verloop dan dat je in je gedachten had bedacht.

Of je komt er ineens achter dat de drietand van de duivel toch wel aan de grote kant is waardoor hij moeilijker te bespelen valt. Dat de slapstick van Jan Klaassen sneller te zien valt in de donkerte van de kast als hij een wit koordje heeft in plaats van zwart.

Langzaam vallen alle puzzelstukjes tijdens de repetities op hun plaats. Dan ineens is de voorstelling zeewaardig genoeg om uit geprobeerd te gaan worden.

Wil je hem graag als een van de eerste zien? Schrijf je in op mijn lijst. Dan stuur ik je een mailtje met daarin een schitterende aanbieding  en  ontvang je ook nog eens een leuk poppenkastje waarmee je zelf direct aan de slag kunt gaan. Wie wil dat nu niet?

Klik hier voor het in bezit krijgen van de poppenkast en aanbieding

Huisbaas en de duivel kopDoordat het spelen van voorstellingen helemaal tot stilstand is gekomen door de overheidsmaatregelen omtrent het coronavirus heb ik nu wel heel mooi de gelegenheid om een nieuwe voorstelling te maken. Ik heb er voor gekozen om een tweede voorstelling met Jan Klaassen en Katrijn te maken. Dan kan ik ze straks als het spelen van voorstellingen weer kan en mag afwisselend spelen. Er komen twee of waarschijnlijk drie nieuwe figuren bij.  Te weten: De huisbaas, de duivel en de krokodil (Zeekakkelobbes).  Wellicht komt ook de agent er nog bij maar dat hangt af van hoe ik straks het verhaal ga spelen. Dan zal het wel een heel klein rolletje zijn in dit verhaal.

De huisbaas

De huisbaas is een standaardfiguur in het Jan Klaassenspel. Hij vertegenwoordigd het groot kapitaal. Het is een echte huisjesmelker. Wel de huur innen maar geen onderhoud plegen aan de woning. Ook niet als er klachten zijn. In de traditionele versie slaat Jan natuurlijk de huisbaas neer met zijn slapstick. In mijn versie gebeurt dat niet. Met zijn stomme kop geeft hij Jan en Katrijn nog een kans om de huurverhoging bij elkaar te krijgen. Maar eigenlijk wil hij hun huis geschikt gaan maken voor Airbnb verhuur of hij gaat het aan een groot aantal studenten verhuren. De huisbaas denkt de duivel voor zijn karretje te kunnen spannen en verkoopt zijn ziel aan de duivel in ruil voor dat de duivel Jan en Katrijn uit zijn huis jaagt.

De duivel

Ook de duivel behoort tot de standaardfiguren uit het Jan Klaassenspel.  Hij vertegenwoordigd het kwaad, de verleiding, de hel. Jan Klaassen weet ook hem te overwinnen. Ook in mijn versie zal Jan de duivel overwinnen. Alleen in mijn versie blijft de duivel in tegenstelling tot de traditie wel in leven.  Hij baalt enorm dat hij Jan niet er onder kan krijgen. Daarom wil hij de ziel van de huisbaas hebben omdat de huisbaas hem ook gouden bergen heeft beloofd. Een groot aandeel in de winst en dat gaat nu niet door. Mee met de duivel wil de huisbaas liever niet. Daarom verzint de duivel een andere straf.  Jan en Katrijn mogen voortaan gratis wonen in hun huis anders moet de huisbaas mee. De huisbaas stemt in met dat duivelsplan.

De krokodil

De krokodil komt ook voor in het traditionele verhaal. Het is een klapbekpop. Een pop met een hele grote bek.  Om niet gepakt te kunnen worden en in de maag van de krokodil te verdwijnen stopt Jan een stok in de bek zodat die niet meer dicht kan. In mijn versie heeft de duivel de krokodil uit de dierentuin laten ontsnappen om zo Jan weg te krijgen. De krokodil moet Jan pakken maar, door de stok in zijn bek lukt dat niet.

Op de foto zijn de koppen van de huisbaas en de duivel te zien.

 

Na een paar dagen hard werken is het dan zo ver. Er is een nieuwe video bijgekomen in de afdeling video. Jan Klaasen en de baby.  Hij is ook op YouTube te zien.

Het was een hele klus om het er goed op te krijgen. De scènes moesten een aantal keer gespeeld worden. Telkens was er weer iets anders niet helemaal oké. Dan was het rood weer te flets. Dan was het weer te donker. Dan versprak ik me weer of moest ik hoesten.  Toen ik dacht dat ik klaar was met opnemen en alles op de computer had geïmporteerd bleek dat ik een scene toch was vergeten op te nemen. Terwijl ik hem vol overgave heb zitten spelen tegenover een camera die niet op opnemen stond.

Snel de camera er weer bij gepakt en de scene alsnog opgenomen. De video geeft een globale indruk van de voorstelling. Omdat een traditioneel Jan Klaassenspel geweld bevat heb ik er voor gekozen om het het kijkwijzerlogo wat er voor staat in beeld te brengen. Ook laat ik het voorbij komen in de video. Dan weet je wat je te wachten staat. Bijvoorbeeld er wordt met de baby gegooid. Tegelijkertijd komt er ook een waarschuwing in beeld.
Er wordt ook iemand neergeslagen met de koekenpan. Maar Katrijn, want zij doet het, beseft wel dat ze misschien te ver is gegaan en heeft er spijt van dat ze geslagen heeft. Gelukkig loopt het voor Don Juan goed af en rent na een zoen van Jan Klaassen hard weg. Er komt namelijk niets tussen de liefde van Jan Klaassen en Katrijn.

Hier het filmpje:

 

Jan Klaassen, de baby en KartrijnNa een pauze van een half jaar start op zondag 27 oktober om 15.00 uur het nieuwe seizoen bij Natuurboerderij de Brinkhorst in Vathorst. Iedere maand tot en met april 2020 is er een voorstelling te zien. Telkens op zondag behalve die van april want dan speel ik op 2e Paasdag.
Het seizoen gaat van start met de nieuwste voorstelling op het repertoire, ‘Jan Klaassen en de baby’.

Het is een voorstelling in de traditie van het traditionele Jan Klaassenspel.  Er zitten dingen in voor jong en oud. De hele familie kan van deze voorstelling genieten.  De voorstelling bevat niet alleen elementen uit het Nederlandse spel maar ook uit de Engelse en Italiaanse variant van het Jan Klaassenspel.

Jan moet op de baby passen van Katrijn ook al is het Mamadag vandaag. Jan heeft geen zin en gaat er vandoor. Gelukkig is daar Don Juan, een nette Spaanse man, die Katrijn wel ziet zitten als nieuwe vrouw. Katrijn moet er echter niets van hebben en weet Don Juan zo ver te krijgen dat hij op de baby gaat passen. Katrijn gaat snel naar de buurvrouw voor de mantelzorg.  Langzaam komt Don Juan er achter dat Jantje wat anders reageert dan de meeste andere baby’s.  Maar of Don Juan daar nu zo blij van wordt?

De toegang tot de voorstelling bedraagt 6 Euro per persoon. Voor aanmelden: KLIK HIER

Jan KlaassenBen je druk met Katrijn en Don Juan in de weer, voel ik ineens dat het hoofd van Don Juan wel heel erg los zit. Voorzichtig verder spelen. Zodat Don Juan zijn hoofd niet verliest. Ondertussen een oplossing bedenken want, de klapzoen met de koekenpan en het reanimeren van Don Juan zal niet meer gaan. Dan verliest hij gegarandeerd zijn hoofd.  Je wilt je publiek de traumatische ervaring van een onthoofde pop besparen.

Gaffertape

Geluk bij een ongeluk, ik had een rol gaffertape achter de kast gelegd. (Als of ik het van te voren wist, dat het ging gebeuren) Even het moment afgewacht dat Don Juan achter de baby aan moet rennen. Snel twee stukken gaffertape rond zijn nek geplakt zodat zijn hoofd bleef zitten. Zo kon het hele verhaal als gepland doorgaan. Niemand van het publiek die het ineens raar vond dat hij ineens met twee stukken tape rond zijn nek rondliep.

Naar de ‘dokter’

Direct na afloop natuurlijk de tape weer verwijderd en een elegantere oplossing voor zijn nek met de tape bedacht. Maar Don Juan moet voor dit euvel toch echt even naar de dokter. Ook Jan Klaassen heeft sinds de laatste voorstelling bij de Straten Kermis in Oirschot een probleempje.  Een huidprobleem wel te verstaan. Er is heeft een stukje papieren plakband van zijn wang losgelaten. Dus ook Jan moet naar de dokter.

Jan Klaassen, de baby en KartrijnIk heb nu een aantal voorstellingen met Jan Klaassen en Katrijn achter de rug.  Wat me opviel tijdens deze voorstellingen was dat de kinderen niet meer automatisch op de vraag “Jullie weten toch wel wie ik ben?” Jan Klaassen antwoorden.

Ze wisten het gewoonweg echt niet. Dreigt Jan Klaassen uit het collectieve geheugen van kinderen te verdwijnen?  Als je deze vraag stelde toen ik zelf nog een kleine jongen was, wist iedereen dat  een man met een kromme muts, grote neus en rode wangen, Jan Klaassen was.

Film van Ome Willem

Maar goed toen was de film van Ome Willem op televisie (die van deze vuist op deze vuist) en hierin zat altijd een stuk poppenspel met Jan Klaassen en Katrijn en hun kleine zoon Jantje.  Ook werd er door kleuterleidsters nog volop poppenkast gespeeld. Ze gebruikten vaak Jan en Katrijn om kinderen dingen te leren. Heel langzaam begint nu de uittocht van de kleuterleidsters die nog de KLOS hebben gedaan. Ze gaan met pensioen.

Voor poppenkastspelen op de basisschool is tegenwoordig ook helemaal geen tijd en aandacht  meer. De PABO-studenten leren het waarschijnlijk ook niet meer. Terwijl poppenspel zo’n geweldig prachtig middel is omdat het op vele ontwikkelingsgebieden van kinderen een beroep doet.  Met poppen krijg je vaak dingen makkelijker aangeleerd en blijven de kinderen het veel beter onthouden dan met voorlezen, vertellen of een instructievideo.

Verstoffen

Op veel basisscholen waar ik kom staat de poppenkast die door de leerkrachten gebruikt kunnen worden in een hoekje van materialenhok van de speelzaal te verstoffen.  Dat vind ik heel jammer. Maar zo nu en dan kom je op een school waar de poppenkast nog in de klas staat en waar poppenkastpoppen in de klas aanwezig zijn. Vaak is dat dan bij zo’n oude KLOS kleuterjuf.

Het zou toch jammer zijn als Jan Klaassen straks helemaal uit beeld is verdwenen. Daarom blijft mijn voorstelling denk nog lang op het repertoire aanwezig en ga ik nog een ander traditioneel Jan KLaassenspel ontwikkelen. Tenminste dat is mijn idee erover.

Jan Klaassen, de baby en KartrijnZondag 23 juni is het zover. Dan zal ik voor het eerst mijn versie van Jan Klaassen en de baby in het openbaar spelen. Tot nu toe was het altijd nog voor medecursisten, voor mezelf tijdens de repetities en twee keer voor een privé voorstelling.  De voorstelling zal te zien zijn bij de Griftsteede in het Griftpark in Utrecht. De ingang is aan de van Swindenstraat.

Ik speel hem er twee keer. Om 14.00 uur en om 16.00 uur speel ik hem nog een keer. Wil je meer weten over de inhoud van de voorstelling klik dan hier.

Laatste try-out

Voordat ik naar Utrecht ga om Jan Klaassen te spelen, heb ik nog een laatste try-out voor collega’s tijdens de jaarlijkse seizoensafsluiting van Stichting Provinciaal Overleg Poppenspelers Utrecht. Ik speel de voorstelling op beide locaties in de mobiele poppenkast.  Deze voorstelling kan ook in de poppenkast gespeeld worden.  Ik ben heel benieuwd naar de reacties van mijn collega’s en naar de reacties van het publiek.

Wie poppenkast zegt, zegt Jan Klaassen en Katrijn.  Ik moest er niks van hebben. Ik vond Jan Klaassen niks aan.  Vooral door de verhaaltjes waar talloze boekjes van zijn met speeltekstjes om voor kinderen of door kinderen te laten spelen.

Grote voorbeeld

Ik ben groot geworden met de voorstellingen van Poppentheater Toermalijn. ‘De verdwenen maan’, ‘Tra de Trol’, ‘Joeri en de kleine draak’, ‘Een kusje voor Katrientje’, ‘Peter het spitsneusmannetje’ zijn enkele titels van voorstellingen die meerdere keren gezien heb. Bij Camilla Koevoets kwamen Jan Klaassen en Katrijn niet voor.  Ze zeggen wel eens; Waar je mee omgaat word je mee besmet. Dus ook in mijn voorstellingen kwamen ze niet voor. Ook werd er laatdunkend gesproken over Jan en Katrijn.

Jan KlaassenDe ommekeer

Toen ik de Poppentheaterwerkplaats in Amstelveen volgde, hadden we les van Wim Kerkhove. De toenmalig poppenspeler op van de Dam. Hij was op zoek naar een opvolger. Daar kwam het eerst barstje in het bastion van Jan Klaassen, daar wil ik niets van weten. Ook heb ik hem zien spelen op een festival in Meppel. Daar zag ik voor het eerst het traditionele Jan Klaassenspel. Het spel met de generaal, de beul van Haarlem, Dood van Pierlala en de Duivel. Ik vond het geweldig.

Jaren later begon Wim Kerkhove de Jan Klaassen Academie omdat, er zich geen geschikte opvolger had aangediend.  Ook dreigde het Jan Klaassenspel te gaan verdwijnen. De traditionele vorm dan wel te verstaan. Omdat te voorkomen begon hij geïnteresseerden op te leiden tot Jan Klaassenspeler. Egon Adel en Frouke van Zomeren behoorden tot de eerste lichting. Zelf was ik er toen nog niet aan toe.

Weer een paar jaar later zag ik zowel Frouke op het festival in Amersfoort, als Egon op een festival in Weesp, Jan Klaassen en de baby spelen. Dat vond ik super grappig. Geen zoetsappige verhaaltjes zoals de speeltekstjes in de boekjes. Toen was het feest op de Dam omdat Jan 125 jaar geleden op de Dam was begonnen. Er waren naast de Nederlandse Jan ook, Mr. Punch uit Engeland en Pulcinella uit Italië.  Dat was hetgeen wat de doorslag gaf toen ik hoorde dat de Jan Klaassen Academie weer van start ging. Naar aanleiding van de tentoonstelling die er was ben ik het boek van Wim Meilink gaan lezen wat hij heeft geschreven over het traditionele Jan Klaassenspel. Kwam dat even goed uit.  Je moest het ook lezen voor de cursus.

Jan Klaassen, Don Juan en de baby

Zo zijn Jan Klaassen en zijn vrouw Katrijn ook op mijn repertoire terechtgekomen. Een voorstelling in de traditie van het Jan Klaassenspel. Geschikt voor jong en oud. Omdat ik volgend jaar bij Theater de Tuin tijdens de Spaanse week er een voorstelling ga spelen heb ik er Don Juan bijgehaald.  De vrouwenversierder eerste klas.  Maar eigenlijk is het een variant op Jan Klaassen en de baby. Ook heeft de voorstelling elementen uit het Punch and Judy spel en uit het spel van Pulcinella.

Het is heel belangrijk dat het traditionele Jan Klaassenspel blijft voortbestaan. Ik ga er zeker nog een andere voorstelling mee maken.

certificaat Jan Klaassen AcademieOp 16 mei was het zover. Op de dag dat Ajax gehuldigd werd vanwege de landstitel had ik mijn eindpresentatie van mijn Jan Klaassenspel. Een variant op Jan Klaassen en de baby. Al de 7 cursisten moesten een stukje spelen in de poppenkast. De poppenkast van de Dam wel te verstaan. Welke poppenspeler wil dat nou niet?  Eerst kwam Luc, een Belg, met zijn verhaal over de verjaardag van Katrijn. Daarna kwam Dennis met zijn variant op Jan Klaassen en de baby. Toen was Mieke aan de beurt met Jan Klaassen en de huisbaas die verdacht veel weg had van de prins met de enorme bril. 

Toen was ik aan de beurt met mijn variant op Jan Klaassen en de baby, waarin Don Juan het aan stok krijgt met Jantje het zoontje van Jan en Katrijn. Na mij kwam Jannie met Katrijn gaat op zangles bij mevrouw Koolmees. Daar weer na was Jacqueline met Jan Klaassen en de rat en de hekkensluiter was Lucienne met Jan Klaassen en de boef/ afwasmachine.

Een aantal had ook familie meegenomen en naast Egon Adel,  de huidige poppenspeler van de Dam in Amsterdam, was ook zijn voorganger Wim Kerkhove aanwezig. De cursuslocatie, het Torpedotheater, heeft Wim samen met een vriend gemaakt en ingericht. Toen heette het nog Pantijn.

Iedereen vond mijn stukje heel erg leuk en goed. Egon is helemaal weg van mijn Jan Klaassenpop en Wim Kerkhove was ook zeer complimenteus.  Na afloop gingen alle nieuwe Jan Klaassens met Egon samen op de foto en zongen ze nog een loflied op de cursusleider.

Nu worden we losgelaten om overal Jan Klaassen en Katrijn met hun verhalen te gaan laten zien.

De Jan Klaassen Academie is een aanrader!

Eindelijk was het dan zover. Na vele uren droogzwemmen, jezelf terugkijken op video, schaven, verbeteren en toch nog weer veranderen, zat er publiek voor de poppenkast. Om te kijken naar mijn versie van Jan Klaassen en de baby.  Het was de doelgroep die ik op het oog heb voor deze voorstelling. Namelijk de hele familie.

In dit geval was het opa die zijn kleinkinderen, kinderen en vrouw trakteerde op mijn voorstelling omdat hij jarig was. Zoals je op de foto bij dit bericht kunt zien hebben ze genoten van de rare fratsen van Don Juan en de baby van Jan Klaassen en Katrijn.

Het leukste stukje

Het leukste stukje vonden ze dat Jan Klaassen, om Don Juan weer bij kennis te krijgen, Don Juan een kus gaf als zijnde mond-op-mond beademing. Dat Don Juan er helemaal niet van gediend is en vlucht voor nog een kus die Jan hem wel wil geven. De drie klapzoenen van Katrijn met de koekenpan vonden ze ook  geweldig en ook de reanimatie die er op volgt. Het deel waarin Don Juan het aan de stok krijgt met baby Jantje vonden ze heel erg grappig.

Deel 2

Na afloop van de voorstelling werd er al druk gefantaseerd over hoe het verhaal verder zou gaan. Dat Don Juan door de kus van Jan Klaassen ineens niet meer op vrouwen maar op mannen valt. Wat dan komt doordat Katrijn hem met de koekenpan op zijn hoofd heeft geslagen. Het is natuurlijk heel leuk om voort te borduren op de ingeslagen weg. Waar ik dan wel voor moet waken is dat Jan Klaassen en Katrijn de hoofdfiguren blijven, anders wordt Don Juan het en dat is niet de bedoeling.

Familie Stork uit Markelo hartelijk dank dat jullie even voor ‘proefkonijn’ wilde spelen.